Türkiye-AB: Dijital ve Yeşil Dönüşüm İşbirliği
Türkiye Metal Sanayicileri Sendikasının (MESS) Teknoloji Merkezi MEXT Genel Müdürü Efe Erdem, Türkiye’de sanayinin dijital ve yeşil dönüşümüne destek olmak için yola çıktıklarını, bu sürecin hızlandırılması için daha fazla AB ülkesiyle işbirliği yapmak istediklerini bildirdi.
Dijital ve yeşil dönüşüm ekseninde Türkiye ile AB arasındaki sinerji ve işbirliği olanaklarının değerlendirildiği “İkiz Dönüşüm: Türkiye ve Avrupa Birliği Arasındaki Stratejik Fırsatlar” etkinliği, MESS Teknoloji Merkezi MEXT’te gerçekleştirildi.
Etkinliğe, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile AB Türkiye Delegasyonu temsilcilerinin yanı sıra AB üyesi ülkelerin Türkiye’deki büyükelçiliklerinden temsilciler, ticari ataşeler, bilim ve teknoloji uzmanları ile MESS ekosisteminden firma yetkilileri katıldı.
“AI EDIH Türkiye Konsorsiyumu yapay zeka alanında AB ile işbirliğini derinleştirecek”
Erdem, etkinliğin açılışında yaptığı konuşmada, MEXT’in dijital ve yeşil dönüşüm için imalat sanayisine dört ana eksende destek verdiğini, bu unsurlar arasında yeni teknolojiler için test alanı olarak kullanılan “dijital fabrika”, şirketlerin dijital ve yeşil dönüşüm süreçlerine rehberlik eden “teknik danışmanlık hizmetleri”, mevcut iş gücüne yönelik “beceri geliştirme programları” ve teknoloji şirketleri, üniversiteler ve girişimlerle kurulan “ortaklık ekosisteminin” yer aldığını belirtti.
MEXT’in kuruluşundan bu yana Türkiye ve bölge için en kapsamlı dijital ve yeşil geçiş merkezi olmayı hedeflediğini vurgulayan Erdem, “Merkez, son yıllarda dijital fabrikasını 50’si sürdürülebilirlik ile ilgili olmak üzere 200’den fazla kullanım senaryosuna ev sahipliği yapacak şekilde geliştirdi. MEXT’in teknik danışmanlık hizmetleri, 15 farklı sektörde 500’den fazla şirkete özel rehberlik sağladı. Ayrıca, bugüne kadar 30 binden fazla kişiye beceri geliştirme eğitimi verildi ve bu sayıyı önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde artırmayı planlıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Erdem, MEXT’in 70’ten fazla küresel ve yerel ortakla işbirliği yaparak önemli bir ortaklık ekosistemi oluşturduğunu aktararak, “Bu merkezde düzenlediğimiz 300 etkinlikte sektörün en iyilerinden oluşan 70’ten fazla küresel ve yerel ortakla iş birliği yaptık. Bu dönüşümü hızlandırmak için neler yapılması gerektiğini konuşmak ve tartışmak üzere özel bir izleyici kitlesi ve topluluk oluşturduk. Bugüne kadar bu tesiste 10 binden fazla ziyaretçiyi ağırladık.” açıklamalarında bulundu.
MEXT liderliğinde kurulan yapay zeka odaklı faaliyet gösterecek AI EDIH Türkiye Konsorsiyumun Avrupa Dijital İnovasyon Merkezi olarak seçildiğini hatırlatan Erdem, bu durumun AB ile işbirliğini derinleştirme açısından önemli bir adım olduğunu kaydetti.
“Türk firmalar, AB tedarik ve değer zincirlerine ileri düzeyde entegre”
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkan Yardımcısı Jurgis Vilcinskas da Türkiye ve AB arasındaki işbirliğinin dijital ve yeşil dönüşümleri hızlandırma açısından kritik olduğunu vurguladı.
Vilcinskas, dijitalleşme ve karbon azaltımının ekonomik büyüme ve rekabet gücü için hayati öneme sahip olduğunu, bu alanlarda Türkiye’nin de AB’nin de geri kalma lüksüne sahip olmadığını söyledi.
AB’nin Türkiye ile ikiz dönüşüm konusundaki işbirliğinden bahseden Vilcinskas, şöyle konuştu:
“Avrupa Birliği, Türkiye’yi ve Türk işletmelerini ikiz dijital ve yeşil dönüşüm yolculuklarında desteklemiştir ve desteklemeye devam edecektir. Türk firmalar, özellikle otomotiv, makine ve tekstil sektörlerinde olmak üzere, Avrupa Birliği tedarik ve değer zincirlerine halihazırda ileri düzeyde entegre olmuş durumdadır. Avrupa Birliği ve Türkiye, Gümrük Birliği sayesinde çok yakın bir ticaret ilişkisine sahiptir. 2023’te ikili ticaret 206 milyar avroyu aşarak yeni bir rekora ulaşmış, Türkiye Avrupa Birliği’nin beşinci en büyük ticaret ortağı haline gelmiştir. Avrupa Birliği, Türkiye’deki en büyük yatırımcı olmaya devam etmektedir. AB, 2022’de ülkedeki doğrudan yabancı yatırımların (DYY) yaklaşık yüzde 70’inin kaynağı olmuştur. AB, 2023’te de yaklaşık yüzde 53’lük payıyla en büyük yatırımcı olmaya devam etmiştir.”
“İkiz dönüşüm Türkiye ve AB olarak daha sürdürülebilir ve verimli bir gelecek için ortak hedef”
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Ahmet Halit Hatip de Türkiye’nin dijital ve yeşil dönüşüm entegrasyonunun ülkenin küresel rekabet gücünü artırmada hayati önem taşıdığını dile getirdi.
Söz konusu dönüşüm sürecinin ekonomik, çevresel ve sosyal faydalarına işaret eden Hatip, “Bu değişimi benimseyen işletmeler önemli bir avantaj elde ediyor. Bu dönüşüm, yalnızca maliyet tasarrufu, yeni pazarlar ve rekabet avantajı gibi ekonomik faydalar sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda karbon emisyonlarını azaltarak ve temel kaynakları koruyarak çevresel etkiyi de düşürüyor. Ayrıca, sürdürülebilir teknoloji odaklı projeler aracılığıyla yeni iş imkanlarının yaratılması, beceri geliştirme ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi gibi sosyal faydalar da sağlıyor.” dedi.
Hatip, ikiz dönüşümün Türkiye ve AB olarak daha sürdürülebilir ve verimli bir gelecek için ortak hedef olduğunu belirterek, bu hedef doğrultusunda Dijital Dönüşüm Destek Programı, Yeşil Dönüşüm Destek Programı, Türkiye Yeşil Sanayi Projesi, Türkiye Yeşil OSB Projesi gibi çok sayıda ikiz dönüşümü destekleyen program ve projeyi hayata geçirdikleri bilgisini paylaştı.
Model fabrikalar, inovasyon merkezleri ve dijital dönüşüm merkezlerine bugüne kadar 1,2 milyar lira üzerinde dijital dönüşüm yatırımı yaptıklarının altını çizen Hatip, sözlerini şöyle tamamladı:
“IPA Rekabetçi Sektörler programımızda AB ile birlikte 2007’den beri imalat sanayi, AR-GE, teknoloji transferi ve yenilik alanlarında geliştirilen projelere 760 milyon avroluk hibe desteği sağladık. Beyaz eşyadan, tekstile, makinadan otomotive birçok spesifik sektörde 50 milyon avroluk yatırım yaparak son teknolojiye sahip 6 Dijital Dönüşüm Merkezini hayata geçirdik. Tüm bunların yanı sıra Dijital Avrupa Programında Avrupa Komisyonu tarafından açılan çağrıda başarılı olan, aralarında MEXT’in de bulunduğu Avrupa Dijital İnovasyon Merkezi konsorsiyumumuz (5 ADİM) toplam 9 milyon avroluk bir yatırım hacmiyle 2025 başında faal hale gelerek firmaların ve kamu kurumlarının ikiz dönüşümüne önemli ölçüde katkı sağlayacak.”